کد مطلب:234804 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:198
در بوستان نماز شب
امام رضا علیه السلام فرموده اند:
«ان البیوت التی یصلی فیها باللیل یزهر نورها لأهل السماء كما یزهر نور الكواكب لاهل الارض؛ [1] .
خانه هایی كه در آن نماز شب خوانده می شود، بر اهل آسمان ها نور می دهند، همان طوری كه ستارگان بر اهل زمین نور می دهند».
در میان نوافل و مستحبات، نماز شب جایگاه ویژه ای دارد و تأكید فراوانی بر آن شده است، مرتبه ی آن بیش از دیگر نمازهای مستحبی است و به همین جهت، اولیای الهی و مردان خدا، بر آن مداومت و مواظبت داشتند و همواره به شب زنده داری و تهجد می پرداختند.
اهمیت نماز شب تا به آن اندازه است كه خداوند متعال آن را بر بنده ی برگزیده و رسول گرامیش حضرت محمد صلی الله علیه و آله واجب ساخته
[ صفحه 203]
و فرموده بود: «و من اللیل فتهجد به نافلة لك؛ [2] .
بخشی از شب را به عنوان نافله، به تهجد و عبادت بپرداز».
حضرت امام رضا علیه السلام درباره ی نماز شب فرموده اند:
«رضوان الله، الصلاة باللیل؛ [3] .
نماز شب، رضوان و خشنودی خدا را به همراه دارد».
در روایت دیگری از آن حضرت آمده است:
«سئل (الرضا علیه السلام) - عن العبودیة: قال علیه السلام: العبودیة خمسة اشیاء: خلو البطن و قرائة القرآن و قیام اللیل و التضرع عند الصبح و البكاء من خشیة الله؛ [4] .
از امام علیه السلام سؤال شد: عبودیت چیست؟ امام فرمود: در پنج چیز است: 1 - خالی بودن شكم، 2 - قرائت قرآن، 3 - نماز شب، 4 - تضرع در پیشگاه خدا در صبحگاهان، 5 - گریه و زاری از خوف خدا».
برخیز و شبانه نغمه ی دیگر كن
شیرینی عشق را مهیاتر كن
لاحول و لاقوة الا بالله
هنگام قیام عاشقانه سركن
(مؤلف)
چه گوید این حقیر از همه جا درمانده و در كار سوء خود وامانده؟ این روسیاه دلخون زمانی كه به این مقوله می رسد، تنها حسرتی دارد و شرمی؛ و دیگر هیچ...!!
نماز شب، خلوت انس دلدادگان و محفل سوز نیازمندان است.
[ صفحه 204]
نماز شب، میثاق مجدد فرشته خصالان و محراب سبز خداباوران است.
نماز شب، موسم سوز و گداز عاشقان و موقع راز و نیاز نیایش گران است.
نماز شب، وصل است و اتصال؛ نور است و معنویت؛ عشق است و روحانیت؛ مهر است و محبت؛ پاكی است و عرفان.
نماز شب، نوشداروی قدسی گرفتاران و باده ی شادمانی دل افگاران است.
نماز شب، وادی عروج سبك بالان عابد و سرای شهود فرزانگان عارف است.
نماز شب، راهنمای آسمانی بهشتیان و منادی روحانی رستگاران است.
نماز شب، نشانه ی تقرب بنده به خالق و مایه ی سعادت بشر خاكی است.
مفتون جمال یار بودن چه خوش است!
در سایه ی گرم او غنودن چه خوش است!
در بتكده ی نماز، با سوز و گداز
آوای غریبانه سرودن چه خوش است!
(مؤلف)
[ صفحه 205]
امام رضا علیه السلام پیرامون ارزش و اهمیت نماز شب فرموده اند:
«علیكم بصلاة اللیل، فما من عبد یقوم آخر اللیل فیصلی ثمان ركعات و ركعتی الشفع و ركعة الوتر و [یقول] استغفر الله فی قنوته سبعین مرة الا اجیر من عذاب القبر و من عذاب النار و مدله فی عمره و وسع علیه فی معیشته؛ ثم قال علیه السلام ان البیوت التی یصلی فیها باللیل یزهر نورها، لأهل السماء كما یزهر نور الكواكب لاهل الارض؛ [5] .
بر شما باد به نماز شب! هیچ بنده ای نیست كه آخر شب، بیدار شود و هشت ركعت نماز شب و دو ركعت نماز شفع و یك ركعت نماز وتر بخواند و در قنوت آن هفتاد بار استغفار كند، مگر این كه خداوند او را از عذاب قبر و آتش پناه داده و عمر او را طولانی كرده و به زندگی او گشایش خواهد داد. سپس امام علیه السلام فرمود: خانه هایی كه در آنها نماز شب خوانده می شود، نورش برای اهل آسمان می درخشد، همان طور كه نور ستارگان برای مردم زمین می درخشد».
در این زمینه داستانی زیبا از عارف ربانی، مرحوم حاج شیخ جواد انصاری نقل شده است كه فرمود:
«فلان كس با این كه شخص عوامی است، شبی كه برای نماز شب به پا خواسته بود، مشاهده می كند كه در حدود پنج هزار خانه از خانه های همدان، نورافشانی می كند. به او الهام می گردد كه در این خانه ها، نماز شب خوانده می شود. در نقطه ای نیز عمودی
[ صفحه 206]
از نور، مشاهده می كند كه تا آسمان كشیده شده بود و ملهم می شود كه وجود مقدس حضرت بقیة الله است كه به نماز شب ایستاده است». [6] .
«ان البیوت التی یصلی فیها باللیل یزهر نورها لأهل السماء كما یزهر نور الكواكب لاهل الارض؛ [1] .
خانه هایی كه در آن نماز شب خوانده می شود، بر اهل آسمان ها نور می دهند، همان طوری كه ستارگان بر اهل زمین نور می دهند».
در میان نوافل و مستحبات، نماز شب جایگاه ویژه ای دارد و تأكید فراوانی بر آن شده است، مرتبه ی آن بیش از دیگر نمازهای مستحبی است و به همین جهت، اولیای الهی و مردان خدا، بر آن مداومت و مواظبت داشتند و همواره به شب زنده داری و تهجد می پرداختند.
اهمیت نماز شب تا به آن اندازه است كه خداوند متعال آن را بر بنده ی برگزیده و رسول گرامیش حضرت محمد صلی الله علیه و آله واجب ساخته
[ صفحه 203]
و فرموده بود: «و من اللیل فتهجد به نافلة لك؛ [2] .
بخشی از شب را به عنوان نافله، به تهجد و عبادت بپرداز».
حضرت امام رضا علیه السلام درباره ی نماز شب فرموده اند:
«رضوان الله، الصلاة باللیل؛ [3] .
نماز شب، رضوان و خشنودی خدا را به همراه دارد».
در روایت دیگری از آن حضرت آمده است:
«سئل (الرضا علیه السلام) - عن العبودیة: قال علیه السلام: العبودیة خمسة اشیاء: خلو البطن و قرائة القرآن و قیام اللیل و التضرع عند الصبح و البكاء من خشیة الله؛ [4] .
از امام علیه السلام سؤال شد: عبودیت چیست؟ امام فرمود: در پنج چیز است: 1 - خالی بودن شكم، 2 - قرائت قرآن، 3 - نماز شب، 4 - تضرع در پیشگاه خدا در صبحگاهان، 5 - گریه و زاری از خوف خدا».
برخیز و شبانه نغمه ی دیگر كن
شیرینی عشق را مهیاتر كن
لاحول و لاقوة الا بالله
هنگام قیام عاشقانه سركن
(مؤلف)
چه گوید این حقیر از همه جا درمانده و در كار سوء خود وامانده؟ این روسیاه دلخون زمانی كه به این مقوله می رسد، تنها حسرتی دارد و شرمی؛ و دیگر هیچ...!!
نماز شب، خلوت انس دلدادگان و محفل سوز نیازمندان است.
[ صفحه 204]
نماز شب، میثاق مجدد فرشته خصالان و محراب سبز خداباوران است.
نماز شب، موسم سوز و گداز عاشقان و موقع راز و نیاز نیایش گران است.
نماز شب، وصل است و اتصال؛ نور است و معنویت؛ عشق است و روحانیت؛ مهر است و محبت؛ پاكی است و عرفان.
نماز شب، نوشداروی قدسی گرفتاران و باده ی شادمانی دل افگاران است.
نماز شب، وادی عروج سبك بالان عابد و سرای شهود فرزانگان عارف است.
نماز شب، راهنمای آسمانی بهشتیان و منادی روحانی رستگاران است.
نماز شب، نشانه ی تقرب بنده به خالق و مایه ی سعادت بشر خاكی است.
مفتون جمال یار بودن چه خوش است!
در سایه ی گرم او غنودن چه خوش است!
در بتكده ی نماز، با سوز و گداز
آوای غریبانه سرودن چه خوش است!
(مؤلف)
[ صفحه 205]
امام رضا علیه السلام پیرامون ارزش و اهمیت نماز شب فرموده اند:
«علیكم بصلاة اللیل، فما من عبد یقوم آخر اللیل فیصلی ثمان ركعات و ركعتی الشفع و ركعة الوتر و [یقول] استغفر الله فی قنوته سبعین مرة الا اجیر من عذاب القبر و من عذاب النار و مدله فی عمره و وسع علیه فی معیشته؛ ثم قال علیه السلام ان البیوت التی یصلی فیها باللیل یزهر نورها، لأهل السماء كما یزهر نور الكواكب لاهل الارض؛ [5] .
بر شما باد به نماز شب! هیچ بنده ای نیست كه آخر شب، بیدار شود و هشت ركعت نماز شب و دو ركعت نماز شفع و یك ركعت نماز وتر بخواند و در قنوت آن هفتاد بار استغفار كند، مگر این كه خداوند او را از عذاب قبر و آتش پناه داده و عمر او را طولانی كرده و به زندگی او گشایش خواهد داد. سپس امام علیه السلام فرمود: خانه هایی كه در آنها نماز شب خوانده می شود، نورش برای اهل آسمان می درخشد، همان طور كه نور ستارگان برای مردم زمین می درخشد».
در این زمینه داستانی زیبا از عارف ربانی، مرحوم حاج شیخ جواد انصاری نقل شده است كه فرمود:
«فلان كس با این كه شخص عوامی است، شبی كه برای نماز شب به پا خواسته بود، مشاهده می كند كه در حدود پنج هزار خانه از خانه های همدان، نورافشانی می كند. به او الهام می گردد كه در این خانه ها، نماز شب خوانده می شود. در نقطه ای نیز عمودی
[ صفحه 206]
از نور، مشاهده می كند كه تا آسمان كشیده شده بود و ملهم می شود كه وجود مقدس حضرت بقیة الله است كه به نماز شب ایستاده است». [6] .
[1] بحارالانوار، ج 87 ص 161.
[2] اسراء (17)، آيه ي 79.
[3] من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 412.
[4] المواعظ العدديه، ص 159.
[5] بحارالانوار، ج 87، ص 161.
[6] رسالة لقاء الله (پاورقي)، ص 121.